Notes |
- VAN DER POEL Pieter van der Poel * Leiden, Nederland 29.4.1667 ≈ Hooglandsche Kerk, Leiden 8.5.1667 a. c. 1688, word vryburger en welgestelde en gesiene persoon aan die Kaap, eienaar v. plaas aan Liesbeekrivier asook ses huise in Kaapstad † Kaapstad 29.9.1715 x Kaapstad 12.4.1693 Johanna VIANT (Vyandt) * Amsterdam 30.11.1674 ≈ Amsterdam 25.1.1675 † Kaapstad 30.11.1714 d.v. Claes Vyant en Maria Jans
- Pieter treedt op 26 september 1689 in dienst bij de VOC als scheepskorporaal. Hij vertrekt dan met 223 opvarenden op het schip Moerkapel naar Batavia. Pieter was als scheepskorporaal belast met het toezicht en onderhoud van de wapens (wapensmid).Op 2 maart 1690 komt hij aan op de Kaap. De 31ste van die maand vaart de Moerkapel door naar Batavia, waar het op 10 juni aankomt. Pieter is dan al niet meer op het schip. Op 1 november 1691 treedt hij te Kaap de Goede Hoop uit dienst van de VOC en wordt daar vrijburger. Op dat moment vaart de Moerkapel nog in de Indische wateren (o.a. tussen Malabar en Batavia). Als de Moerkapel op 26 mei 1692 weer in de Kaap arriveert, op weg van Batavia naar Veere,is Pieter al bijna zeven maanden uit dienst van de VOC.
Kaap de Goede Hoop was een verversingsstation en reparatieplaats voor gehavende schepen. Ongetwijfeld kon men daarbij een goede smid gebruiken. Als vrijburger kon hij met toestemming van de Compagnie dit werk ook blijven doen. Bronnen: Archief VOC, nummer toegang 1.04.02, inv.nr. 5371, folionr. 19; www.wrecksite.eu/wreck.aspx?182903#146650.
In die tijd leefden nog maar weinig blanken op de Kaap. "De regenten der weeshuizen van Rotterdam en Amsterdam deden het hunne, maar toch telde de kolonie in 1688 nog slechts 88 volwassen vrouwen tegen 254 mannen en 231 kinderen. In dit jaar en de volgende kwam er echter een groote aanwas aan Walen en Hugenoten; zoodat in 1694 het aantal blanken 1159 bedroeg." (Bron: Jac. van Ginneken, Handboek der Nederlandsche Taal, deel I, hfst. 7, blz. 206).
Bij zijn dood is vrijburger Pieter van der Poel "welgesteld en 'n gesiene man aan die Kaap, met 'n plaas aan die Liesbeeckrivier en ses huise in Kaapstad"; "Benewens die eiendomme was die kontantbates van die boedel 17.199 gulden," Bron: V,A. van der Spuy, Die van der Spuy-Stamregister, Johannesburg, 1974, eigen uitgave, blz. 31-32. In de Zuid-Afrikaanse familie van der Poel gaat het verhaal dat Pieter zijn testament begroef en dat er een kerk bovenop gebouwd werd. De familie respecteerde de plek en liet het testament voor wat het was, zodat het nooit tot uitvoer gebracht is. Bron: Karien Oosthuizen, Zuid-Afrika.
|