| Notes |
- RK doopboek Schokland 2-10-1755: "Anno 1755 die 2 8bris baptizatus est Willebrordus Dircks, filius legitimus Theodori Wilms et Maria Dircks. Levante: Eva Bruijns, nomine Joanni Dircks."
Op 18-1-1790 werd ingeschreven in het Burgerboek van Kampen als niet-weidende: Willem Dirks, geboren te Emmeloord.
Bij de volkstelling van 1795 wordt genoemd de visser Willem van Emmeloort, die met 6 personen woont "Agter de Nieuwe Muur", de huidige Voorstraat. Ook op een lijst van inwoners van de stad Kampen, opgemaakt in de periode 1803-1811, komt W. van Emmeloort voor in dezelfde straat.
Hoewel hij in Kampen woont, komt hij in de zomer van 1794 voor op een lijst van dagloners bij 's Lands Werken op Schokland, waar hij samen met zijn vader en een paar zwagers werkt aan de versteviging van de zeewering.
Op 22-5-1796 vraagt dhr. Mommende als secretaris van de Municipaliteit van het "eiland Emmeloort" aan de Municipaliteit van de stad Kampen, of Willem Derks goederen mag vervoeren van Kampen naar Schokland en v.v., waarna op 9-6-1796 vergunning wordt verleend.
"Den 18 September 1797, fol.84vo.
Op den Requeste van Willem Derks, te kennen gevende hoe dat hij in de maand Junij 1796 door de Municipaliteit van Emmeloord als Veerman van daar op Campen zijnde aangesteld, en van de destijdige Municipaliteit alhier mede had geobtineerd een soort van aanstelling, dog daar dezelve in zig niet bevatte eigenslijke aanstelling als Veerman, en dan nog was geschied door eer Municipaliteit bij de Valke van Campen voor onwettig verklaard, overzulks verzogt dat hij in conformiteit van die van Emmeloord en vice versa op zodanige ordonantie en instructie als zal bevonden te behoren.
Was geapost: Op het rapport van Schutmeesteren word het verzoek ten requeste geaccordeerd en dien ten gevolge de Suppliant tot ordinaris Veerman van hier op Emmeloord en vice versa aangesteld op alle zodanige nadere te formeeren instructie als nodig geoordeeld zal worden daarop te moeten worden vastgesteld."
(De Apostillen der Stad Campen en haar Jurisdictie, door Jan van Hulzen. Bewerking van inv.nr. 210 van het Oud Archief - Apostillen 1796-1803).
Willem Derks blijft de functie van veerman uitoefenen tot 1815, als hij tegen de 60 loopt.
Op 17-2-1804 is hij ingeschreven in het Annen- of Schippersgilde te Kampen.
28-11-1808:
Willem Dirk van Emmeloort en zijn echtgenote verklaren schuldig te zijn aan Leene Leendert een bedrag van ?100 tegen 5 procent . Als onderpand geldt zijn vaartuig.
(Bron: Stadsarchief Kampen, Rechterlijk Archief, inv. 105, folio 311v)
Op 12-12-1811 heeft Willem de naam Veer voor zichzelf en voor zijn zoons Bernardus en Dirk aangenomen. Bij het kruisje als handtekening staat: Willem Veer (akte naamsaanneming d.d. 12-12-1811). Op 27-8-1812 vond voor de tweede keer een naamsaanneming plaats: Willem Dirk van Emmeloort nam voor zichzelf en zijn zoons Berend en Dirk de naam Veer aan.
In het Registre Civique uit 1811 staat hij vermeld als: Willem Dirks, schipper, geboren 2-10-1755, woonplaats Kampen (ook vermeld worden echter: Willem Dirks, visser, geboren 12-3-1753, woonplaats Schokland, en Willem Dirks Veer, arbeider, geboren 26-9-1762, woonplaats Kampen).
Vanaf 1811 moeten alle schippers een soort belasting betalen. Willem wordt ook ingeschreven en de Vrederechter van Kampen maakt een akte op, waarop staat dat zijn schip "Le jeune Willem" een inhoud heeft van ca. 14 tonnen en in 1804 gebouwd is in Kuinre. Enkele maanden later pleit de burgemeester van Schokland ervoor dat de veerschipper Willem Derks te Kampen vanwege zijn armoedige omstandigheden niet zoals de andere vissers zou hoeven te betalen om de vereiste scheepsrollen te krijgen. Hij zou er niet toe in staat zijn, en zijn schuit diende alleen als veerschip van Kampen op Schokland. De prefect ging echter niet akkoord, want het geld was nodig voor de kas van de invaliden van de zeedienst.
In 1812 werd door de Prefect van het departement van de Monden van de IJssel een vergunning afgegeven om rogge te vervoeren van Kampen naar Schokland door Willem Derks met "le jeune Guillaume".
Erg gemakkelijk had Willem het als veerschipper niet. Hij was verplicht om op Schokland alle goederen, ook zware pakken, op de buurten aan huis te bezorgen, zodat de bewoners niet zelf hoefden te sjouwen. Die regel verviel in 1816 toen Willem met zijn werk was gestopt. Een van de taken van Willem was ook om brieven te bezorgen. In 1814 deed hij een verzoek aan de gouverneur van de provincie Overijssel om achterstallig brievenloon te ontvangen van de gemeente Schokland. De schout van Schokland gaf toe dat dat klopte, maar de gemeente kon niet betalen, want er was geen geld in kas. Willem liet daarop weten dat het jaar 1814 in tegenstelling tot de voorgaande jaren een zeer goed jaar voor de visvangst was, en dat de Schokkers dus goed verdiend hadden. Uiteindelijk kreeg Willem het grootste deel van de schuld toch uitbetaald.
Kort daarna is Willem gestopt als veerschipper, want in mei 1815 werd vermeld dat de post van veerschipper vacant was. Mogelijk is Willem gestopt omdat zijn scheepje te oud werd. Vanaf 30-4-1815 moesten immers alle schippers hun lastbrieven (om het lastgeld te betalen) en alle beurtschippers hun jaarbrieven aan de Ontvanger der Belastingen overleggen, en als dat niet in orde was, kregen ze een proces-verbaal.
Eind 1815 werd en nieuwe veerschiper aangesteld. Het jaar daarop schreef Willen aan de schout van Schokland dat hij nog geld tegoed had. Hij had het dringend nodig, omdat hij binnen drie weken het vaartuigje dat hij gekocht had moest betalen.
Willem heeft na zijn baan als veerman nog gewerkt als sjouwer. Niet alleen veer- en beurtschipper en vrachtschippers waren lid van het Schippersgilde, maar ook sjouwers, die alle goederen in en uit de schepen laadden, met zeilen en touwwerk op de schepen konden omgaan, en in geval van nood als varensgezel konden invallen. Toen Willem getuige was bij een zoon van zijn zus, noemde hij zich echter rentenier.
In zijn laatste jaren, sinds 1829, kreeg hij af en toe bijstand van het Schippersfonds.
Volgens zijn overlijdensakte was Willem Veer 78 jaar oud, gehuwd met Maria Schanekamp, wonende te Kampen. Hij overleed in Kampen, in de Nieuwstraat nr. 101, wijk 2.
|
1755 - 1832 (~ 76 years)
